Hoạt động khuyến nông luôn gắn liền với sản xuất của nông dân, luôn đồng hành cùng nông dân sản xuất cái gì, sản xuất như thế nào để hạ giá thành, nâng cao giá trị gia tăng và kết nối tiêu thụ ổn định. Các hoạt động khuyến nông trong thời gian qua đã và đang đem lại hiệu quả thiết thực, các mô hình mang lại giá trị làm lợi rõ nét cho đối tượng sản xuất, có ý nghĩa nhân rộng thiết thực, hiệu quả, tạo hiệu ứng tốt trong nông dân, góp phần tăng cao thu nhập cho người sản xuất.
Xác định việc xây dựng và nhân rộng các mô hình khuyến nông sản xuất khép kín theo chuỗi giá trị là hướng đi chủ chốt. Các mô hình khuyến nông bám sát mục tiêu, nhiệm vụ, giải pháp trong Nghị quyết số 05/NQ-TU ngày 14/10/2016 của BCH đảng bộ tỉnh, Nghị quyết 37/NQ-HĐND ngày 24/12/2016 của HĐND tỉnh về phát triển nông nghiệp theo hướng sản xuất hàng hóa, ứng dụng công nghệ cao, hình thức sản xuất tiên tiến và bền vững đến năm 2020. Để phát triển kinh tế nông nghiệp, xây dựng mô hình áp dụng theo hướng phát huy tối đa lợi thế kinh tế vùng, từng bước xây dựng và nhân rộng các mô hình ứng dụng công nghệ cao gắn với tiêu thụ sản phẩm ổn định, nhằm nâng cao giá trị gia tăng. Trung tâm Khuyến nông tỉnh xây dựng các mô hình điểm đã và đang mang lại lợi ích thiết thực cho hộ, nhóm hộ sản xuất: Mô hình ứng dụng tiến bộ kỹ thuật mới trong sản xuất rau an toàn; Liên kết sản xuất cây dược liệu theo hướng hàng hóa gắn với bao tiêu sản phẩm; Chuyển đổi diện tích cây trồng kém hiệu quả sang trồng cây ăn quả; Chăn nuôi thỏ sinh sản; Ứng dụng công nghệ thụ tinh nhân tạo trong chăn nuôi bò; Chăn nuôi gà an toàn sinh học…
Các mô hình khuyến nông không chỉ dừng lại là mô hình chuyển giao tiến bộ kỹ thuật nhằm nâng cao năng suất, chất lượng sản phẩm mà đã được định hướng chuyển dịch theo hướng gắn với việc tư vấn tổ chức lại sản xuất, liên kết thành lập tổ hợp tác sản xuất, hợp tác xã ngành hàng (HTX) nhằm tiêu thụ sản phẩm ổn định và phát triển sản xuất bền vững vì vậy, hiệu quả từ các mô hình khuyến nông đã được khẳng định rõ nét hơn. Ông Lê Văn Tiên, giám đốc HTX dịch vụ thương mại và sản xuất nông sản sạch an toàn Đại Hoàng xã Gia phương huyện Gia viễn cho biết: Với sự tư vấn hiệu quả về kỹ thuật sản xuất của cán bộ kỹ thuật Trung tâm Khuyến nông, năm 2016 hộ chuyển đổi mục đích sản xuất 2500 m2 từ diện tích đất 2 lúa sang sản xuất rau, củ, quả theo quy trình sản xuất an toàn, đầu ra sản phẩm ổn định, giá bán cao hơn rau sản xuất theo quy trình truyền thống 20-25%. Từ hiệu quả rõ nét mô hình, năm 2017 các hộ khác có chung nhu cầu, mục tiêu sản xuất đã tham gia thành lập HTX ngành hàng với 11 hộ sản xuất, diện tích sản xuất 2ha. Đến nay HTX phát triển sản xuất ổn định, sản phẩm được chỉ đạo sản xuất theo kế hoạch, đầu ra sản phẩm đều được kiểm soát và ký kết tiêu thụ ổn định. Hợp tác xã định hướng mở rộng phát triển sản xuất theo chuỗi liên kết gắn với nuôi trồng các đối tượng thủy sản đồng quê (trạch đồng, cua đồng, cá rô đồng) nhằm khép kín chuỗi giá trị sản phẩm, tận dụng tối đa diện tích sản xuất, nâng cao thu nhập.
Với vai trò là cầu nối trong mối liên kết giữa các đơn vị tiêu thụ sản phẩm với cơ sở sản xuất, hộ nông dân để phát huy thế mạnh của mỗi bên nhằm giảm chi phí sản xuất, tăng lợi nhuận, tăng tính cạnh tranh, thương hiệu, uy tín thị trường. Năm 2018, cùng với việc triển khai mô hình Chăn nuôi thỏ sinh sản, đơn vị đã tư vấn nhóm hộ sản xuất chăn nuôi tại xã Gia Tường, huyện nho Quan nhận sự quan tâm của lãnh đạo cấp uỷ, chính quyền địa phương, sự hỗ trợ tư vấn của Trung tâm Hỗ trợ HTX, Doanh nghiệp (Liên minh HTX tỉnh) thành lập hợp tác xã Dịch vụ - thương mại TNiBi, với 15 thành viên Tham gia HTX, các thành viên cùng nhau hỗ trợ, giải quyết những khó khăn về vốn kinh doanh, trao đổi tiếp thu khoa học kỹ thuật, liên kết tiêu thụ sản phẩm, phát huy được thế mạnh của các thành viên, với những cam kết đảm bảo đồng nhất tiêu chuẩn chất lượng, sản phẩm được quản lý tốt về an toàn vệ sinh, từng bước khẳng định chất lượng nông sản, nâng cao thương hiệu sản phẩm. Ông Đặng Khánh Duy - Giám đốc Hợp tác xã cho biết: Hiện nay với sự tư vấn của Trung tâm Khuyến nông tỉnh, khi tham gia mô hình khuyến nông kết hợp thành lập hợp tác xã ngành hàng các hộ sản xuất có chung tiếng nói, cùng liên kết để tiêu thụ sản phẩm thỏ thương phẩm với công ty dược phẩm Nippon Zonki Nhật bản, đồng nhất giá bán giữa các thành viên trong HTX, không cạnh tranh, không bị ép giá, với mức giá bán 170.000/con thỏ 2,2-2,3kg, một hộ nuôi 50 thỏ cái sinh sản cho lợi nhuận ổn định 10-12 triệu/tháng, là tiền đề để các thành viên mở rộng quy mô, nâng cao thu nhập.
Để thực hiện có hiệu quả nhiệm vụ khuyến nông trong tình hình mới,
đội ngũ cán bộ khuyến nông từ tỉnh đến cơ sở tập trung vào các nhiệm vụ trọng tâm của Ngành, các sản phẩm chủ lực phục vụ trực tiếp Đề án tái cơ cấu nông nghiệp. Nắm vững chủ trương, chính sách về công nghiệp hóa, hiện đại hóa nông nghiệp, nông thôn, đẩy mạnh các hoạt động thông tin, tuyên truyền. Đặc biệt tập trung xây dựng các mô hình áp dụng tiến bộ kỹ thuật mới, ứng dụng công nghệ cao có khả năng bứt phá và có sức lan tỏa mạnh trên phạm vi rộng, chuyển giao đồng bộ các tiến bộ tổng hợp (bao gồm cả chuyển giao kỹ thuật, phương pháp tổ chức quản lý sản xuất và xúc tiến liên kết thị trường tiêu thụ sản phẩm). Ưu tiên những mô hình liên kết theo chuỗi giá trị, gắn sản xuất với tiêu thụ sản phẩm; tăng cường thông tin sát với thị trường; đẩy mạnh áp dụng cơ giới hóa; tăng cường xúc tiến, liên kết giúp người sản xuất tiếp cận được với các nguồn vốn, các nhà đầu tư, các doanh nghiệp để đẩy mạnh hơn nữa vai trò cầu nối trong liên kết 4 nhà “nhà nước, nhà khoa học, nhà doanh nghiệp và nhà nông”, góp phần phát triển sản xuất nông nghiệp bền vững.
Người viết
Nguyễn Thị Dịu