So với 25 tỉnh thực hiện Dự án "Tổng điều tra, kiểm kê rừng toàn quốc, giai đoạn 2013 - 2016", đến nay tỉnh Ninh Bình đã hoàn thành công tác ngoại nghiệp kiểm kê rừng và bàn giao cho cơ quan tư vấn để xử lý nội nghiệp và lập hồ sơ quản lý rừng theo đúng kế hoạch.
Mục đích của việc kiểm kê rừng nhằm xác định hiện trạng, chất lượng rừng theo từng chủ quản lý cụ thể và đơn vị hành chính. Thông qua công tác kiểm kê nhằm xây dựng bộ cơ sở dữ liệu theo dõi, quản lý tài nguyên rừng thống nhất trên địa bàn toàn tỉnh, phục vụ cho công tác quản lý, bảo vệ và phát triển rừng.
Phạm vi, đối tượng điều tra, kiểm kê rừng là toàn bộ hiện trạng rừng được quy hoạch cho mục đích lâm nghiệp và hiện trạng rừng ngoài quy hoạch cho lâm nghiệp theo quy định tại Thông tư số 34/2009/TT-BNNPTNT ngày 10/6/2009 của Bộ Nông nghiệp và phát triển nông thôn quy định tiêu xác định và phân loại rừng; chủ rừng theo quy định của Luật Bảo vệ và Phát triển rừng đã được Nhà nước cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất lâm nghiệp hoặc đã được giao quản lý, sử dụng rừng, cho thuê rừng, đất rừng.
Kiểm kê rừng đợt này, Sở Nông nghiệp và PTNT Ninh Bình phối hợp với cơ quan tư vấn trung ương (Trường đại học Lâm nghiệp Việt Nam) tiến hành điều tra, kiểm kê rừng rừng trên địa bàn 43 xã ở 7 huyện, thành phố. Để công tác kiểm kê rừng tiến hành theo đúng kế hoạch, UBND tỉnh đã có chỉ đạo quyết liệt, chỉ đạo thành lập Tổ công tác kiểm kê rừng các cấp từ tỉnh xuống xã; tổ chức các hội nghị tuyên truyền, tập huấn kỹ thuật về công tác kiểm kê rừng cho các đối tượng có liên quan. Đồng thời ban hành kế hoạch triển khai thực hiện ...
Việc áp dụng phương pháp mới, sử dụng kỹ thuật công nghệ thông tin trong biên tập bản đồ kiểm kê rừng bằng phần mềm Mapinfor 10.5 kết hợp với sử dụng ảnh vệ tinh spost 6 trong quá trình kiểm kê rừng đã gây nhiều khó khăn cho cán bộ thực hiện công tác kiểm kê rừng tại các địa phương nhất là cán bộ cấp xã, phường trong việc cập nhật, vận hành và sử dụng phần mềm.
Để đạt được mục đích đề ra, đã có 14 lớp tập huấn từ cấp tỉnh đến xã được thực hiện với 784 đối tượng có liên quan tham gia. Cùng với đó, có 36 tổ kiểm kê rừng cấp xã với 126 thành viên và người giúp việc được thành lập.
Công tác kiểm kê rừng đã gặp phải không ít khó khăn do công tác giao đất rừng do lịch sử để lại được thực hiện ở nhiều thời kỳ, qua nhiều lần điều chỉnh chính sách của Nhà Nước, như Nghị định 02/CP, Nghị định 163/1999/CP...và nhiều cơ quan đảm nhiệm thực hiện, nên thực trạng về ranh giới, diện tích trên bản đồ và thực địa không đồng nhất, độ chính xác không cao. Ðặc biệt một số đơn vị chủ rừng nhóm II không có bản đồ ranh giới (bản số), ranh giới nhưng không đồng nhất hoặc không có ranh giới giữa chủ rừng nhóm II với chủ rừng nhóm I...vì vậy cần phải hiệu chỉnh bổ sung nhiều lần gây khó khăn cho công tác kiểm kê đợt này.
Theo quy định, chủ rừng nhóm I là: Hộ gia đình; cá nhân; cộng đồng dân cư thôn; Ủy ban nhân dân xã...). Tổ chức họp thôn, bản phổ biến và hướng dẫn cập nhật phiếu kiểm kê; xác định sơ bộ ranh giới rừng và đất của từng chủ rừng hoặc nhóm chủ rừng…; Xác minh bổ sung ngoài thực địa đặc điểm các lô kiểm kê rừng: trạng thái, trữ lượng và ranh giới giữa các nhóm chủ rừng; Lập danh sách các lô kiểm kê rừng của từng chủ rừng; hoàn chỉnh số liệu, bản đồ ngoại nghiệp...
Sau khi tiếp nhận thành quả điều tra rừng từ Tổ công tác kiểm kê rừng tỉnh, các địa phương, chủ rừng nhóm II trên địa bàn tỉnh đã tổ chức họp, tập huấn kỹ thuật và tiến hành kiểm kê rừng. Đối với chủ rừng nhóm II là các Ban quản lý rừng phòng hộ, đặc dụng; các đơn vị lực lượng vũ trang; doanh nghiệp tư nhân ...thì hoạt động kiểm kê đợt này là: rà soát ranh giới rừng và đất rừng của chủ rừng; điều tra thực địa để hiệu chỉnh ranh giới các trạng thái rừng có sự biến động; bổ sung và chỉnh sửa thông tin cho các lô kiểm kê rừng về đặc điểm các lô rừng vào bảng danh sách các lô rừng.
Đến nay, công tác kiểm kê rừng các cấp và chủ rừng nhóm II đã tổ chức thực xong kiểm kê rừng (công tác ngoại nghiệp) cụ thể: Đã có 43/43 xã tiến hành kiểm kê rừng, 14/14 chủ rừng nhóm II (chủ rừng lớn) đã tiến hành kiểm kê rừng xong. Hiện nay, Tổ công tác kiểm kê rừng cấp huyện đã kiểm tra, nghiệm thu kết quả kiểm kê rừng cấp xã, Tổ công tác kiểm kê rừng cấp tỉnh đã tiến hành kiểm tra, nghiệm thu kết quả kiểm kê rừng cấp huyện và chủ rừng nhóm II và bàn giao cho cơ quan tư vấn để xử lý nội nghiệp và lập hồ sơ quản lý rừng cấp xã, cấp huyện, cấp tỉnh, dự kiến xong cuối tháng 11/2015.
Có thể thấy, việc điều tra kiểm kê rừng trên địa bàn tỉnh là việc làm rất cần thiết nhằm thu thập được các số liệu một cách khách quan nhất, sát thực về diện tích và chất lượng rừng, chủ quản lý rừng...làm cơ sở cho việc xây dựng quy hoạch, kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội, đặc biệt là trong lĩnh vực lâm nghiệp. Nhất là trong tình hình hiện nay, UBND tỉnh đang triển khai nhiều chính sách có tính đột phá trong quản lý ngành lâm nghiệp như giao rừng, chi trả phí dịch vụ môi trường rừng, trồng rừng thay thế.