Những năm gần đây, xu hướng chuyển đổi đất trồng lúa kém hiệu quả sang nuôi trồng thuỷ sản đã dần trở thành phong trào phát triển rộng khắp trên địa bàn huyện Gia Viễn. Các mô hình chuyển đổi không chỉ cho thu nhập cao hơn nhiều lần so với trồng lúa mà còn góp phần giải quyết việc làm cho người dân và thay đổi cơ cấu cây trồng, xây dựng nông thôn mới ở địa phương.
Với đặc thù vùng trũng canh tác lúa 1 vụ ăn chắc, tại một số địa phương như Gia Minh, Gia Hòa, Gia Trung… diện tích ruộng bỏ hoang vụ mùa còn tương đối cao. Thực hiện đề án tái cơ cấu ngành nông nghiệp, diện tích đất lúa kém hiệu quả được cấp phép chuyển đổi sang nuôi cá có xu hướng ngày càng nhiều trên địa bàn huyện Gia Viễn. Tính đến hết năm 2018, toàn huyện có trên 1.700ha nuôi trồng thủy sản. Sản lượng ước đạt trên 3.300 tấn, trong đó sản lượng khai thác là 185 tấn, riêng sản lượng nuôi trồng là hơn 3.100 tấn. Bước sang năm 2019, phong trào chuyển đổi tiếp tục được đẩy mạnh; chỉ tính riêng vụ mùa 2019 đã có hơn 500ha đất ruộng trũng được chuyển sang nuôi cá, góp phần giải quyết tình trạng bỏ ruộng, tạo việc làm, nâng cao thu nhập cho người dân.Về với, trao đổi với anh Phạm Văn Trình – xã Gia Trung, chúng tôi nhận thấy ở anh sự tâm huyết với nghề, anh cho biết: Khu ao anh đang nuôi thâm canh cá trước đây là khu ruộng trũng thấp, canh tác lúa năng suất thấp và rất bấp bênh. Ban đầu chưa có kiến thức và kinh nghiệm gia đình anh chỉ cấy 1 vụ, vụ mùa trồng sen. Tuy nhiên từ năm 2013 trở lại đây, gia đình đã mạnh dạn đầu tư chuyển đổi 2,3 mẫu ruộng, đào 2 ao kiên cố để nuôi thâm canh các loài cá truyền thống. Từ đó đến nay gia đình tôi nuôi được 2 vụ cá/năm, thu nhập ổn định trung bình 100 triệu đồng/vụ.
Thời điểm này, về với thôn Hòa Bình, xã Gia Minh hình ảnh những ao nuôi cá nối tiếp trải dài đã thay thế cho sự hoang vu xơ xác của những mảnh ruộng trũng cấy lúa kém hiệu quả hoặc khu ruộng bị bỏ hoang chỉ canh tác được 1 vụ như trước kia. Người nông dân với khí thế lao động hăng say, cùng với quá trình cơ giới hóa trong nuôi thâm canh cá nước ngọt làm cho không khí sản xuất rất sôi nổi. Nhận thấy phong trào chuyển đổi sản xuất thủy sản đang trên đà phát triển, cùng với cơ chế chính sách tạo điều kiện dồn điền đổi thửa của các cấp ngành địa phương, người nông dân đã biết quy tụ liên kết thành lập tổ hợp tác nuôi trồng thủy sản (năm 2018) là tiền thân của Hợp tác xã dịch vụ Nuôi trồng thủy sản Gia Minh hiện nay. Theo ông Đinh Văn Tính, Giám đốc HTX Dịch vụ nuôi trồng thủy sản xã Gia Minh, huyện Gia Viễn, cho biết: Từ việc quy tụ các hộ NTTS tại địa phương thành tổ hợp tác, người dân đã chủ động hợp đồng được giống cá đảm bảo chất lượng, chủ động về mùa vụ canh tác 2 vụ/năm. Đồng thời đã liên kết ký hợp đồng mua cám cá với nhà máy uy tín, được hưởng lợi thế về giá cả cạnh tranh… Vì vậy đến tháng 7/2019, chúng tôi đã thành lập được HTX dịch vụ nuôi trồng thủy sản với 19 thành viên, nhằm mục đích liên kết các hộ thành viên sản xuất nhỏ lẻ, manh mún có điều kiện học tập, trao đổi kinh nghiệm, nâng cao năng suất, cùng nhau phát triển kinh tế gia đình.
Trong quá trình chuyển đổi, các hộ dân cũng thường xuyên được sự quan tâm của các cấp, các ngành chức năng trong việc tạo điều kiện về hồ sơ, thủ tục và tiếp cận vốn vay ưu đãi, tập huấn kỹ thuật… để đầu tư xây dựng trang trại và hình thành vùng sản xuất chuyên canh lớn, mang lại hiệu quả kinh tế cao.
Ngoài sự hỗ trợ, chuyển giao khoa học kỹ thuật để nuôi trồng thủy sản, người dân sản xuất thủy sản trên địa bàn huyện Gia Viễn mong muốn các cấp ngành định hướng trong khâu liên kết, xây dựng thương hiệu và tiêu thụ sản phẩm để các mô hình phát triển ngày càng bền vững, hiệu quả kinh tế cao./.
Người viết bài
Kỹ sư Đặng Thị Thu Trang