Gà là động vật đơn huyệt không có tuyến mồ hôi hơn nữa bộ lông dày bên ngoài khiến gà gặp rất nhiều khó khăn trong việc thoát nhiệt. Nắng nóng kéo dài dẫn đến việc gà bị stress nhiệt, giảm sức đề kháng. Với gà đẻ sẽ bị suy giảm năng suất trứng, giảm tỉ lệ phôi, tỉ lệ ấp nở, chất lượng trứng giảm gây nên hiện tượng trứng vỏ mỏng, trứng nhỏ,…. Nghiêm trọng hơn khi stress nhiệt nắng nóng khiến gà dễ mắc các bệnh về gan, gan nhiễm mỡ, vỡ gan làm gia tăng tỉ lệ chết ở gà, gà chết đột tử, đặc biệt khi nắng nóng đầu mùa và nắng nóng kéo dài.
Dấu hiệu nhận biết cần chống nóng cho gà:
+ Gà thở dốc, thở nhanh, há miệng để thở.
+ Gà xù lông, xả cánh để làm mát
+ Gà phản ứng chậm chạp, đi loạng choạng
+ Gà tụ tập nhiều ở gần dàn mát, quạt hoặc khu vực xung quanh bóng cây
+ Gà uống rất nhiều nước, nằm bệt dưới nền chuồng.
Các biện pháp phòng chống nóng cho gà:
• Về chuồng trại:
- Chuồng nuôi: Đảm bảo cao ráo, sạch sẽ, thoáng mát, thích hợp với từng đối tượng vật nuôi. Phủ lá cọ, rơm, trồng cây dây leo, … lên mái chuồng để chống nóng trực tiếp. Những ngày nắng, nóng phun nước lên mái chuồng, phun sương trong chuồng nuôi và bố trí đủ quạt điện để quạt mát, tránh làm tăng độ ẩm trong chuồng nuôi.
- Chuẩn bị đầy đủ phên, lưới chống nóng, bạt để chủ động che chắn chống nắng và chống mưa tạt gió lùa vào chuồng nuôi.
- Khơi thông rãnh thoát nước thải và xử lý chất thải theo đúng quy định.
- Đối với các trang trại chăn nuôi công nghiệp, quy mô lớn chủ động nguồn cung cấp điện, nước để đảm bảo phục vụ sản xuất.
- Trồng cây xung quanh khu vực chuồng nuôi tạo bóng mát.
• Về thức ăn,nước uống
- Tăng cường thức ăn giàu đạm; giảm tinh bột, chất béo trong khẩu phần. Những đợt nắng nóng kéo dài chú ý chia khẩu phần cho ăn nhiều bữa, cho ăn vào lúc sáng sớm, chiều mát và buổi tối, hạn chế cho ăn vào buổi trưa. Những ngày nắng nóng, tăng cường khẩu phần thức ăn xanh
- Cung cấp đủ nước sạch, mát có bổ sung chất điện giải và bổ sung các loại vitamin đặc biệt là Vitamin C cho gia súc, gia cầm uống để tăng sức đề kháng và giải nhiệt
• Về mật độ nuôi
-Đối với gia cầm: nuôi nhốt với mật độ vừa phải như: gà úm: 50- 60con/m2, gà 0,5-1,0kg nhốt 20-30con/m2, gà 2-3kg nhốt 7-10con/m2. Nếu nóng quá có thể thả ra vườn, gốc cây quanh chuồng. Đối với gà đẻ tránh nuôi quá béo bằng cách giảm bớt năng lượng trong khẩu phần, cho ăn thêm rau xanh, cho ăn cám chất lượng tốt.
• Về quản lý vật nuôi
- Tăng cường vệ sinh, tẩy uế chuồng trại và dụng cụ chăn nuôi, định kỳ phun thuốc sát trùng, tiêu độc để chống ve, mòng, ruồi, muỗi, bọ mạt... là những tác nhân truyền và gây bệnh trong mùa hè.
- Theo dõi, giám sát chặt chẽ tình trạng của đàn vật nuôi, phát hiện gia cầm ốm, bị bệnh để cách ly, điều trị, xử lý kịp thời; đặc biệt là với các bệnh đường tiêu hoá, hô hấp và các bệnh truyền nhiễm. Tiêm phòng đầy đủ các loại vắc xin để phòng bệnh cho đàn gia cầm.
- Nên vận chuyển vào sáng sớm, chiều mát, đảm bảo mật độ vận chuyển. Vận chuyển đường dài chú ý xây dựng lộ trình cho vật nuôi nghỉ ngơi, bổ sung thức ăn, nước uống và kiểm tra sức khỏe trong quá trình vận chuyển.
Mai Thị Thùy Dung - Chi cục chăn nuôi và Thú y Ninh Bình