Thực hiện Nghị định số 105/2022/NĐ-CP ngày 22/12/2022 của Chính phủ quy định chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn và cơ cấu tổ chức của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, theo đó Tổng cục lâm nghiệp được sắp xếp kiện toàn lại thành Cục Kiểm lâm và Cục Lâm nghiệp; ngày 19/4/2023 Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn đã ban hành Quyết định số 1586/QĐ-BNN-TCCB quy định chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn và cơ cấu tổ chức của Cục Kiểm lâm. Cục Kiểm lâm có chức năng tham mưu, giúp Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn quản lý nhà nước về quản lý bảo vệ rừng, đảm bảo chấp hành pháp luật về lâm nghiệp; tổ chức lực lượng chuyên ngành về phòng cháy và chữa cháy rừng thuộc phạm vi quản lý nhà nước của Bộ theo phân cấp, ủy quyền của Bộ trưởng. Về tổ chức, Cục Kiểm lâm có Cục trưởng và các Phó Cục trưởng do Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn bổ nhiệm, miễn nhiệm theo quy định; Ngoài 5 tổ chức tham mưu và các đơn vị trực thuộc như hiện nay gồm: Văn phòng Cục, Phòng Quản lý bảo vệ rừng, Phòng Tổ chức xây dựng lực lượng, Phòng Điều tra, xử lý vi phạm về lâm nghiệp, Đội Kiểm lâm đặc nhiệm; Chi cục Kiểm lâm vùng I, vùng II, vùng III, vùng IV, Cục Kiểm lâm sẽ thêm: Phòng Kế hoạch, Tài chính; Phòng Khoa học, Công nghệ và Hợp tác quốc tế; Phòng Pháp chế, Thanh tra; Phòng Thông tin và Chuyển đổi số; Phòng Phòng cháy và chữa cháy rừng; các đơn vị sự nghiệp công lập là các vườn quốc gia: Tam Đảo, Ba Vì, Cúc Phương, Bạch Mã, Cát Tiên, YokDon và Cơ quan thẩm quyền quản lý CITES Việt Nam đặt tại Cục Kiểm lâm, như vậy các vườn quốc gia và Cơ quan thẩm quyền quản lý CITES Việt Nam được sáp nhập về Cục Kiểm lâm.
Cơ cấu tổ chức có sự thay đổi, sáp nhập thêm các đơn vị do đó Cục Kiểm lâm được bổ sung thêm một số nhiệm vụ quyển hạn để phù hợp với cơ cấu tổ chức mới. Và theo điều khoản chuyển tiếp Cục Kiểm lâm có trách nhiệm kế thừa nhiệm vụ, quyền hạn, nghĩa vụ, trách nhiệm của Tổng cục Lâm nghiệp theo chức năng, nhiệm vụ được quy định tại Quyết định này, quy định của pháp luật và điều ước quốc tế mà nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam là thành viên cho đến khi cơ quan có thẩm quyền ban hành hoặc sửa đổi, bổ sung các quy định của pháp luật có liên quan. Cục Kiểm lâm tiếp tục thực hiện nhiệm vụ, quyền hạn, trách nhiệm và nghĩa vụ liên quan của Tổng cục Lâm nghiệp theo phân công, phân cấp, ủy quyền của Bộ trưởng và thực hiện các chương trình, dự án, đề tài, đề án đã được giao quản lý cho đến khi có quyết định khác thay thế. Cơ quan thẩm quyền quản lý CITES Việt Nam, các Vườn quốc gia và các Chi cục Kiểm lâm vùng thuộc Cục Kiểm lâm tiếp tục thực hiện nhiệm vụ, quyền hạn, trách nhiệm và nghĩa vụ liên quan theo quy định hiện hành cho đến khi có quyết định kiện toàn, sắp xếp lại của của cấp có thẩm quyền.
Quyết định số 1586/QĐ-BNN-TCCB quy định chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn và cơ cấu tổ chức của Cục Kiểm lâm có hiệu lực thi hành từ ngày 05/5/2023, đây là bước tiến mới trong quá trình hình thành và phát triển của lực lượng Kiểm lâm Việt Nam, đánh dấu mốc quan trọng trong chặng đường 50 năm phát triển (21/5/1973-21/5/2023).
Lê Thị Cúc - Chi cục Kiểm lâm