Hiện nay thời tiết đang giao mùa, nắng mưa thất thường liên tục, nồm ẩm tạo điều kiện thuận lợi cho các mầm bệnh phát triển, ảnh hưởng trực tiếp đến năng suất, sản lượng và hiệu quả kinh tế của người chăn nuôi. Để chủ động phòng và bảo vệ sức khỏe cho đàn vật nuôi, người chăn nuôi cần chú ý một số điều:
Những yếu tố ảnh hưởng đến khả năng mắc bệnh của lợn
- Thời tiết quá nóng, quá lạnh, thay đổi đột ngột.
- Vận chuyển đường dài, thay đổi chuồng trại và môi tường nuôi.
- Nuôi, nhốt quá chật hoặc nhốt chung với các gia súc khác.
- Thay đổi về sinh lý theo giai đoạn phát triển của cơ thể.
- Thức ăn không đầy đủ hoặc không đảm bảo chất lượng (ôi, mốc, nhiễm khuẩn hoặc nhiễm nấm độc,..).
- Nước uống không đầy đủ, không đảm bảo vệ sinh.
- Vi trùng, vi rút có hại xâm nhập vào cơ thể.
Nguyên tắc chung về vệ sinh phòng bệnh
Vệ sinh chuồng trại và thiết bị chăn nuôi
- Nên có khu vực nuôi hoặc chuồng nuôi phù hợp với các loại lợn và độ tuổi khác nhau. Ví dụ lợn thịt nuôi riêng, lợn nái nuôi riêng; các lứa lợn khác nhau nuôi những ngăn chuồng riêng.
- Cần giữ cho chuồng trại luôn thông thoáng, đủ ánh sáng, mát vè mùa hè, ấm về mùa đông.
- Thường xuyên quét dọn, định kỳ tẩy uế, khử trùng chuồng nuôi, cọ rửa và tiêu độc máng ăn, máng uống và các dụng cụ chăn nuôi như xẻng ủng, quần áo bảo hộ,...
- Sau mỗi đợt nuôi, phải vệ sinh chuồng trại và khử trùng tiêu độc, sau đó để trồng chuồng khoảng 3-5 ngày trước khi nuôi lứa mới.
- Lợn mới mua về phải nuôi cách ly ở khu vực riêng từ 15-20 ngày trước khi nhập đàn.
- Phân, rác và chất thải trong chuồng cần được thu gom thường xuyên, đưa ra chỗ tập trung riêng để giữ chuồng luôn được sạch sẽ.
- Hạn chế người và vật lạ vào khu vực chăn nuôi để tránh đưa mầm bệnh từ khu vực khác vào khu vực nuôi.
Các biện pháp khử trùng tiêu độc
- Sử dụng ánh sáng mặt trời để phơi máng ăn, máng uống, dụng cụ chăn nuôi.
- Dùng nước sôi để khử trùng máng ăn, máng uống, dội nền chuồng.
- Rắc vôi bột hoặc quét vôi loãng nồng độ 10% (1 kg vôi tôi/10 lit nước) xung quanh và bên trong chuồng nuôi, để 2-3 ngày rồi quét dọn.
- Dùng một số hóa chất sát trùng như Formol từ 1-3%, Crezil 3-5%, CloraminT... theo hướng dẫn của nhà sản xuất.
Chú ý: Không dùng vôi bột hoặc nước vôi khử trùng khi có gia súc trong chuồng vì bột vôi có thể xông vào mũi, họng làm ảnh hưởng đến niêm mạc đường hô hấp và nước vôi có thể gây bỏng cho gia súc. Phải quét dọn sạch sẽ chuồng trại mới quét vôi khử trùng.
Vệ sinh thức ăn và máng uống
- Cần rửa sạch thức ăn thô xanh trước khi cho lợn ăn.
- Không sử dụng thức ăn bị ôi, thiu, mốc. Không cho lợn ăn thức ăn không rõ nguồn gốc hoặc đã quá hạn sử dụng.
- Không cho lợn ăn các phụ phẩm và các thịt sống của lợn bệnh và lợn mua từ chợ về không rõ nguồn gốc.
- Sử dụng nước uống sạch, không dùng nước đục, ao hồ tù đọng hoặc nước giếng có hàm lượng sắt cao cho lợn uống. Đối với những trại mà cho uống bằng nước giếng khoan cần có bể lắng chứa nước và xử lý hóa chất trước khi cho lợn uống.
Việc kiểm tra, phát hiện dịch bệnh thường xuyên không chỉ để phòng bệnh cho đàn lợn của một hộ mà còn đề phòng dịch bệnh lây lan sang các hộ xung quanh.
Mai Thị Thùy Dung
Chi cục Chăn nuôi và Thú y